അമ്പലത്തില് തൊഴുതുമടങ്ങുന്നതിനു മുമ്പ് തീര്ത്ഥം വാങ്ങണമെന്നും ശേഷം പ്രസാദം സ്വീകരിക്കണമെന്നും പറയാറുണ്ട്.
ദേവാംശത്തെ മന്ത്രധ്വനികളോടെ അഭിഷേകം ചെയ്തെടുക്കുന്ന ജലമാണ് തീ൪ത്ഥമായി ഭക്തര്ക്ക് നല്കുന്നത്. വിശ്വാസത്തിന്റെയും ശാസ്ത്രത്തിന്റെയും രണ്ടു ഗുണങ്ങളാണ് തീ൪ത്ഥസേവയില് നിന്ന് ലഭിക്കുന്നത്. ദേവബിംബ സ്പര്ശം കൊണ്ടും മന്ത്രധ്വനികള് കൊണ്ടുമുള്ള പരിശുദ്ധിയാണ് ആദ്യത്തെ ഗുണം. രണ്ടാമത്തേതാകട്ടെ, തുളസി തുടങ്ങിയ ഔഷധസസ്യങ്ങളില് നിന്നും കിട്ടുന്ന മാഹാത്മ്യവും.
കൈകളില് വലതിന്റെ അഞ്ചുവിരലും മടക്കിയാല് ഉണ്ടാകുന്ന കൈക്കുമ്പിളിലാണ് തീര്ത്ഥം വാങ്ങേണ്ടതെന്ന് വിധിയുണ്ട്. കൈക്കുമ്പിള് അങ്ങനെ തന്നെ ഉയര്ത്തി കയ്യില് പ്രകടമായി ഉയര്ന്നു കാണുന്ന ചന്ദ്ര മണ്ഡലത്തിന്റെയും ശുക്രമണ്ഡലത്തിന്റെയും ഇടയ്ക്കുള്ള ഇടുക്കിലൂടെയാണ് തീര്ത്ഥം സേവിക്കേണ്ടത്.
ഇത്തരത്തില് തീര്ത്ഥം സേവിക്കുന്നതുകൊണ്ടുള്ള ഗുണങ്ങള് നിരവധിയാണെന്ന് പാശ്ചാത്യ ഗവേഷകര് പോലും സമ്മതിച്ചിട്ടുണ്ട്. തീ൪ത്ഥങ്ങളില് ചേര്ക്കുന്ന തുളസി, കൂവളം, താമര, മന്ദാരം, തെച്ചി, മഞ്ഞള് എന്നിവയുടെ ഔഷധ ഗുണങ്ങള് പ്രധാനമായും രക്തചംക്രമണത്തെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കും. കൂടാതെ രക്തത്തിലെ മാലിന്യങ്ങളെ നീക്കം ചെയ്ത് ശരീരത്തെ ശുദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം തീര്ത്ഥം സേവിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയെപ്പറ്റി വിശദീകരണമുണ്ട്. സാധാരണയായി ചുണ്ടുകള് എച്ചിലല്ലെങ്കിലും വായ്ക്കകം എച്ചിലാണ്. വായ്ക്കകത്തെ നാവിന്റെ സംസര്ഗ്ഗം കാരണം ചുണ്ടുകളും എച്ചിലായി മാറും. ചുണ്ട് തൊട്ടാലും കൈ കഴുകേണ്ടതുണ്ട്. അതുകൊണ്ട് ചുണ്ടുകള് അകത്തേക്കാക്കിയിട്ടുവേണം തീര്ത്ഥം വലിച്ചു കുടിക്കാന്. ഇരുച്ചുണ്ടുകളും തൊടാന് ഇടവരരുത്. സേവിച്ച തീ൪ത്ഥജലത്തിന്റെ ബാക്കി, ഉള്ളംകയ്യില് ശേഷിക്കുന്നതത്രയും ശിരസ്സിലും മുഖത്തും ദേഹത്തുമുഴുവനും തളിക്കണം. സേവിച്ച തീ൪ത്ഥജലത്തില് നിന്നും ഒരു തുള്ളി പോലും താഴത്ത് വീഴാതെ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതുമുണ്ട്.