' വസ് ' എന്ന സംസ്കൃത പദത്തില് നിന്നാണ് ' വാസ്തു ' എന്ന പദം ഉണ്ടായത്. വസ് എന്നതിന് താമസിക്കുക, വസിക്കുക എന്നൊക്കെ അര്ത്ഥമുണ്ട്. ഭവന നിര്മ്മാണത്തിന് യോഗ്യമായ ഭൂമി എന്നാണ് വാസ്തുവിന്റെ അര്ത്ഥം.
മര്ത്ത്യരും അമര്ത്ത്യരുമായ മറ്റു ജീവികളും കുടികൊള്ളുന്നതാണ് വാസ്തു. ഇതില് പക്ഷികള്, മൃഗങ്ങള്, വൃക്ഷലതാദികള് തുടങ്ങിയവ മര്ത്ത്യഗണത്തിലും ദേവതകള്, ഉപദൈവങ്ങള്, ആത്മാക്കള് തുടങ്ങിയവ അമര്ത്യഗണത്തിലും പെടുന്നു. ഇവയുടെയെല്ലാം വാസസ്ഥാനങ്ങള് വാസ്തുവാണ്.
വാസ്തുവിന് വസ്തു അല്ലെങ്കില് വസ്തുക്കള് എന്നും അര്ത്ഥമുണ്ട്. വാസ്തുവിന്റെ വൈദികനിയമങ്ങള്ക്കനുസൃതമായി ഗൃഹോപകരണങ്ങളും മുറികളും മറ്റും ക്രമീകരിക്കുന്ന കലയാണ് വാസ്തു ശാസ്ത്രം.
മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ദിവ്യ രൂപമാണ് വാസ്തുപുരുഷന്. ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല ഭാഗമാണ് വാസ്തുപുരുഷന്റെ ശാരീരമെന്നു പറയുന്നത്. അതുകൊണ്ട് ഭൂമിയില് നിര്മ്മിക്കപ്പെടുന്നതും ഇനി നിര്മ്മിക്കാനുള്ളതുമായ എല്ലാ കെട്ടിടങ്ങളും (വീടുകളും) വാസ്തുപുരുഷന്റെ അനുമതിയോടെ നിര്മ്മിക്കണം. ഏത് കെട്ടിടമായാലും (കുടിലായാലും കൊട്ടാരമായാലും), കടയാണെങ്കില് കൂടി നിര്മ്മാണം തുടങ്ങുന്നതിന് മുമ്പായി ഭൂമി പൂജ നടത്തിയിരിക്കണം. വാസ്തുപുരുഷന് ജീവിതത്തില് കൂടുതല് നേട്ടങ്ങള് ഉണ്ടാക്കുന്നതിനു സഹായിക്കും. നിര്മ്മാണഘട്ടം മുതല് അത് പൂര്ത്തിയാകുന്നത് വരെയും പിന്നീട് കെട്ടിടം ഉപയോഗിച്ച് തുടങ്ങുമ്പോള് നല്ല അനുഭവങ്ങള് കിട്ടുന്നതിനും വേണ്ടിയും വാസ്തു ഭഗവാന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങള് ഉണ്ടാകുന്നതിനും വേണ്ടിയുള്ളതാണ് ഭൂമിപൂജ.
വാസ്തുശാസ്ത്രത്തിന്റെ നിയമങ്ങള് പൂര്ണ്ണമായി അനുസരിക്കുന്നവര്ക്ക് എല്ലാ ഭൗതീക നേട്ടങ്ങളും ആത്മീയ ബോധജ്ഞാനവും ലഭിക്കും. നഗരങ്ങള്, വീടുകള്, കോളനികള് തുടങ്ങി രാജ്യങ്ങള് വരെ നിര്മ്മിക്കാനുള്ള മാര്ഗ്ഗങ്ങളാണ് ഈ പൗരാണിക ശാസ്ത്രം വിശദീകരിക്കുന്നത്. ഓരോ രാജ്യത്തിന്റെയും വികസനം അതിന്റെ വാസ്തുബലത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും.
വാസ്തുനിയമങ്ങള് എവിടെയൊക്കെ ലംഘിച്ചിട്ടുണ്ടോ അവിടെയെല്ലാം ദോഷഫലങ്ങള് ഉണ്ടാകും. ഒരു വീടോ കെട്ടിടമോ നിര്മ്മിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഒരു വാസ്തുശാസ്ത്രിയുടേയോ വാസ്തുവിദഗ്ദ്ധന്റേയോ ഉപദേശം നേടുകയാണെങ്കില് ആ വീട്ടിലൂടെ എല്ലാ വിജയങ്ങളും നേടും എന്നത് ഉറപ്പായ വസ്തുതയാണ്.