അന്തർഗതേ പൃച്ഛതി പൃച്ഛകശ്ചേ
ദ്ദേവേ നരോ ജീവതി വീതരോഗഃ
തേനൈവ മാർഗേണ ബഹിർഗതശ്ചേൽ
പരേതരാജസ്യ പുരീം പ്രയാതി.
സാരം :-
മനുഷ്യർക്കു ശ്വാസം ഉള്ളിലേക്കു പോകയും പുറത്തേക്കു പോകയും ഉണ്ടല്ലോ. ശ്വാസം അകത്തേക്കു പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ പൃച്ഛകൻ രോഗകാര്യത്തെക്കുറിച്ചു ചോദിച്ചു എങ്കിൽ രോഗശാന്തി വരുമെന്നും ദീർഘായുസ്സായിരിക്കുമെന്നും പറയണം. എന്നാൽ അകത്തേക്കു പ്രവേശിച്ച ശ്വാസം പ്രവേശിച്ച് നാഡിയിൽകൂടിത്തന്നെ പുറത്തേക്കു പുറപ്പെടുകയാണെങ്കിൽ ആ രോഗി മരിക്കതന്നെ ചെയ്യും.
ഉത്തരാർദ്ധത്തിന് ഒരു പക്ഷാന്തരം കൂടിയുണ്ട്. ശ്വാസം അകത്തേക്കു പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ ചോദിക്കയാണെങ്കിൽ രോഗി ജീവിക്കുമെന്നാണല്ലോ പൂർവാർദ്ധത്തിന്റെ സാരം. ശ്വാസം വെളിയിലേക്കു പുറപ്പെടുമ്പോഴാണ് രോഗത്തെക്കുറിച്ചും ചോദിച്ചതെങ്കിൽ ആ രോഗി മരിക്കുന്നതാണ്. ഈ അർത്ഥകല്പനയ്ക്ക് " തേനൈവ മാർഗേണ " എന്നുള്ള പ്രയോഗത്തിന് ശരിയായ ഉപപത്തി കാണുന്നില്ല.