തത്കാലമിന്ദുസഹിതോ ദ്വിരസാംശകോ യ-
സ്തത്തുല്യരാശിസഹിതേ പുരതശ്ശശാംകേ
യാവാനുദേതി ദിനരാത്രിസമാനഭാഗ-
സ്താവദ് ഗതേ ദിനനിശോഃ പ്രവദന്തി ജന്മ.
സാരം :-
ചന്ദ്രന് ബലവാനാണെങ്കില് ഗര്ഭാധാനസമയത്തേയ്ക്കുണ്ടാക്കിയ ചന്ദ്രന് നില്ക്കുന്നത് ആ നില്ക്കുന്ന രാശിയിലെ എത്രാമത്തെ ദ്വാദശാംശകത്തിലാണോ അത്രാമത്തെ രാശിയില് ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴാണ് പ്രസവമെന്ന് പറയണം. ഇതിനെ ഒന്നുകൂടി വ്യക്തമാക്കാം. ചന്ദ്രന് നില്ക്കുന്നത് കന്നിരാശിയില് ആദ്യത്തെ ദ്വാദശാംശകത്തിലാണെങ്കില് മേടത്തിലോ കന്നിയിലോ ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴും, രണ്ടാം ദ്വാദശാംശകത്തിലാണെങ്കില് തുലാത്തിലോ ഇടവത്തിലോ ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴും - ഇങ്ങനെ ക്രമത്തില് കന്നിയിലെ ഒടുവിലാതെ ദ്വാദശാംശകത്തിലാണ് നില്ക്കുന്നതെങ്കില് ചിങ്ങത്തിലോ മീനത്തിലോ ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴും ആണ് പ്രസവമുണ്ടാവുക എന്ന് സാരം.
ചന്ദ്രനേക്കാള് ചന്ദ്രന്റെ സ്ഫുടത്തില് നിന്ന് രാശി വേറെവെച്ച് തിയ്യതിയും ഇലിയും 12 ല് പെരുക്കി അറുപതിലും മുപ്പതിലും കയറ്റി സ്ഫുടമാക്കി വേറെ വെച്ച രാശിയും അതില് കൂട്ടുക. അപ്പോള് അവിടെ കാണുന്ന രാശിയില് ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴാണ് ജനിക്കുക. ഇതു ആദ്യം ഉണ്ടാക്കിയ ചന്ദ്രസ്ഫുടം പ്രഥമദ്രേക്കാണത്തിലായാലത്തെ സ്ഥിതിയാണ്. സ്ഫുടം രണ്ടാം ദ്രേക്കാണത്തിലാണെങ്കില് 12 ല് പെരുക്കി സ്ഫുടം നില്ക്കുന്ന രാശിയുടെ അഞ്ചാം രാശിയില് ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴും മൂന്നാം ദ്രേക്കാണത്തിലാണെങ്കില് ഒമ്പതാം രാശിയില് ചന്ദ്രന് ചെല്ലുമ്പോഴുമാണ് പ്രസവമെന്നു പറയണം.
ഭാനുഘ്നേന്ദുഗതര്ക്ഷതത്സുതതപഃ പ്രാപ്തേ ദൃഗാണക്രമാത്
ചന്ദ്രേ സ്യാദ് ജനിരേവമിന്ദുരവിഭാഗേശേ ബലിഷ്ഠേ സതി