മന്ത്രത്തിലുള്ള അക്ഷരസംഖ്യ, പുരുഷ്വത്വ സ്ത്രീത്വങ്ങൾ, കൂടം - അകൂടം, ഇവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മന്ത്രങ്ങൾക്ക് പല ഭേദങ്ങൾ ഉണ്ട്.
1. പിണ്ഡം :- ഒരു അക്ഷരമുള്ള മന്ത്രം
2. കർത്തരി :- രണ്ട് അക്ഷരങ്ങളുള്ള മന്ത്രം
3. ബീജം :- മൂന്നോ അതിൽ കൂടുതലോ അക്ഷരങ്ങളുള്ള മന്ത്രം.
4. മന്ത്രം :- 10 അക്ഷരങ്ങൾ മുതൽ 20 അക്ഷരങ്ങൾവരെയുള്ള മന്ത്രങ്ങൾ.
5. മാലാ :- 20 അക്ഷരങ്ങളിൽ കൂടുതലുള്ള മന്ത്രങ്ങൾ.
6. കൂടമന്ത്രങ്ങൾ :- അനേകം സംയുക്താക്ഷരങ്ങൾ ചേർന്നുവരുന്ന മന്ത്രങ്ങൾ.
7. അകൂടമന്ത്രങ്ങൾ :- അക്ഷരങ്ങൾ സാധാരണരീതിയിൽ കാണുന്ന മന്ത്രങ്ങൾ.
ബഹുവർണ്ണാസ്തു യേ മന്ത്രാഃമാലാമന്ത്രാസ്തു തേ സ്മൃതാഃ
നവാക്ഷരാന്താ യേ മന്ത്രാഃ ബീജസംജ്ഞാഃ പ്രകീർത്തിതാഃ
പുനർവിംശതിവർണ്ണാന്താ മന്ത്രാ മന്ത്രാസ്തഥോദിതാഃ
തതോധികാക്ഷരാ മന്ത്രാ മാലാമന്ത്രാ ഇതി സ്മൃതാഃ
