ചന്ദ്രാരാഹ്യസിതാഃ സൂര്യശുക്രൗ ജ്ഞാര്യൗ ചരാദയഃ
ധാതുര്‍മ്മൂലശ്ച ജീവശ്ച ക്രമേണ ഗ്രഹരാശയഃ
സാരം :-
ചന്ദ്രന്, ചൊവ്വ, ശനി, രാഹു ഈ നാല് ഗ്രഹങ്ങളും മേടം, കര്‍ക്കിടകം, തുലാം, മകരം ഈ നാല് രാശികളിലും ധാതുക്കളാണ്.
ആദിത്യന്‍, ശുക്രന്‍ ഈ രണ്ടു ഗ്രഹങ്ങളും ഇടവം, ചിങ്ങം, വൃശ്ചികം, കുംഭം ഈ നാല് രാശികളും മൂലങ്ങളാണ്
ബുധന്‍, വ്യാഴം ഈ രണ്ടു ഗ്രഹങ്ങളും മിഥുനം, കന്നി, ധനു, മീനം ഈ നാല് രാശികളും ജീവങ്ങളാണ്.
ഇങ്ങിനെ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും രാശികളുടെയും ധാതുമൂലജീവഭേദങ്ങളെ അറിഞ്ഞു മേല്‍പറഞ്ഞ പ്രകാരം ചിന്തിച്ചുകൊള്ളണം.
സാരം :-
ചന്ദ്രന്, കുജന്‍, രാഹു ഇവര്‍ ധാതുദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
ആദിത്യനും ശുക്രനും മൂലദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
ബുധനും വ്യാഴവും ജീവദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
മേടം ധാതു രാശിയും. ഇടവം മൂലരാശിയും, മിഥുനം ജീവരാശിയും ഇങ്ങനെ തന്നെ കര്‍ക്കിടകം മുതലും വിചാരിച്ചുകൊള്‍ക.
അശ്വതി ധാതു നക്ഷത്രമെന്നും ഭരണി മൂലനക്ഷത്രമെന്നും കാര്‍ത്തിക ജീവനക്ഷത്രമെന്നും ഇങ്ങിനെ രോഹിണി തുടങ്ങിയും വിചാരിച്ചുകൊള്‍ക.
സാരം :-
വ്യാഴത്തിനെകൊണ്ട് ജീവസാധനത്തെ വിചാരിക്കണം. ചൊവ്വയെക്കൊണ്ടും രാഹുവിനെക്കൊണ്ടും ധാതുപദാര്‍ത്ഥത്തെ പറയണം. ഇതിനു എല്ലാ ആചാര്യന്മാരുടെയും അഭിപ്രായം അനുകൂലമാണ്.
ആദിത്യനെകൊണ്ട് ധാതുവും, ശനിയെക്കൊണ്ട് മൂലദ്രവ്യവും വിചാരിക്കണം. വേറൊരു പക്ഷത്തില്‍ ആദിത്യനെക്കൊണ്ടുതന്നെ ധാതുമൂലങ്ങളേയും അതുപോലെ ശനിയെക്കൊണ്ടും പറയാം.
ബുധന്‍ ജീവകാരകനും ശുക്രന്‍ മൂലകാരകനുമാണ്. ജീവകാരകത്വവും മൂലകാരകത്വവും ബുധശുക്രന്മാര്‍ക്കിരുവര്‍ക്കും പറയാമെന്നു മറ്റു ചിലരുടെ അഭിപ്രായം.
ചന്ദ്രന് ധാതു കാരകത്വവും മൂലകാരകത്വവും ഉണ്ട്. എന്നാല്‍ ഒന്നിലധികം കാരകത്വമുള്ള ഗ്രഹങ്ങളെയും കാരകത്വത്തോട് യോജിപ്പിച്ച് നിശ്ചയിച്ചുകൊള്ളണം.
ചരരാശി ധാതുവും സ്ഥിരരാശി മൂലവും ഉഭയരാശി ജീവനുമാണ്.
**********************
ചന്ദ്രാരോരഗസൌരൈര്‍ദ്ധാതുര്‍മ്മൂലം കിലാര്‍ക്കശുക്രാഭ്യാം
ജീവോ ജീവബുധാഭ്യാം മേഷാശ്വിന്യാദി ധാത്വാദി - ഇതി.
സാരം :-
ചന്ദ്രന്, കുജന്‍, രാഹു ഇവര്‍ ധാതുദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
ആദിത്യനും ശുക്രനും മൂലദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
ബുധനും വ്യാഴവും ജീവദ്രവ്യകാരകന്മാരാകുന്നു.
മേടം ധാതു രാശിയും. ഇടവം മൂലരാശിയും, മിഥുനം ജീവരാശിയും ഇങ്ങനെ തന്നെ കര്‍ക്കിടകം മുതലും വിചാരിച്ചുകൊള്‍ക.
അശ്വതി ധാതു നക്ഷത്രമെന്നും ഭരണി മൂലനക്ഷത്രമെന്നും കാര്‍ത്തിക ജീവനക്ഷത്രമെന്നും ഇങ്ങിനെ രോഹിണി തുടങ്ങിയും വിചാരിച്ചുകൊള്‍ക.
*************************
ജീവോ ജീവേന വാച്യഃ ക്ഷിതിസുതഫണിനൗ ധാതുദൗ സര്‍വ്വപക്ഷേ
ധാതുര്‍മ്മൂലം വികല്പ ദ്രവിരവിതനയൌ ദ്വൗ ച ധത്തേ ദ്വയഞ്ച
ജീവോ മൂലഞ്ച തദ്വദ് ബുധഭൃഗുതനയൌ ധാതുജീവൌ ശശാങ്കോ
ധാതുര്‍മ്മൂലം ച ജീവഃ ക്രമശ ഇഹ മതാ
രാശയോ വൈ ചരാദ്യാഃ ഇതി.
സാരം :-
വ്യാഴത്തിനെകൊണ്ട് ജീവസാധനത്തെ വിചാരിക്കണം. ചൊവ്വയെക്കൊണ്ടും രാഹുവിനെക്കൊണ്ടും ധാതുപദാര്‍ത്ഥത്തെ പറയണം. ഇതിനു എല്ലാ ആചാര്യന്മാരുടെയും അഭിപ്രായം അനുകൂലമാണ്.
ആദിത്യനെകൊണ്ട് ധാതുവും, ശനിയെക്കൊണ്ട് മൂലദ്രവ്യവും വിചാരിക്കണം. വേറൊരു പക്ഷത്തില്‍ ആദിത്യനെക്കൊണ്ടുതന്നെ ധാതുമൂലങ്ങളേയും അതുപോലെ ശനിയെക്കൊണ്ടും പറയാം.
ബുധന്‍ ജീവകാരകനും ശുക്രന്‍ മൂലകാരകനുമാണ്. ജീവകാരകത്വവും മൂലകാരകത്വവും ബുധശുക്രന്മാര്‍ക്കിരുവര്‍ക്കും പറയാമെന്നു മറ്റു ചിലരുടെ അഭിപ്രായം.
ചന്ദ്രന് ധാതു കാരകത്വവും മൂലകാരകത്വവും ഉണ്ട്. എന്നാല്‍ ഒന്നിലധികം കാരകത്വമുള്ള ഗ്രഹങ്ങളെയും കാരകത്വത്തോട് യോജിപ്പിച്ച് നിശ്ചയിച്ചുകൊള്ളണം.
ചരരാശി ധാതുവും സ്ഥിരരാശി മൂലവും ഉഭയരാശി ജീവനുമാണ്.
