മനുഷ്യവക്ത്രോƒശ്വസമാനകായോ
ധനുർവ്വികൃഷ്യായതമാശ്രമസ്ഥഃ
ക്രതൂപയോജ്യാനി തപസ്വിനശ്ച
രക്ഷത്യഥാദ്യോ ധനുഷസ്ത്രിഭാഗഃ
സാരം :-
ധനു രാശിയുടെ ഒന്നാം ദ്രേക്കാണസ്വരൂപം, അരയ്ക്കു മേൽഭാഗം മനുഷ്യനെപ്പോലെയും അരയ്ക്ക് കീഴ്ഭാഗം കുതിരയെപ്പോലെയുമിരിയ്ക്കുന്ന ഒരു സത്വവിശേഷത്തിന്റെതാകുന്നു. ഈ മനുഷ്യസ്വരൂപിയാകട്ടെ, കുലച്ച വില്ലോടും തൊടുത്ത ശരത്തോടും കൂടി മഹർഷിമാരുടെ ആശ്രമത്തിങ്കൽ ചെന്നുനിന്നു യാഗോപയുക്തങ്ങളായ പാത്രാദ്യുപകരണങ്ങളേയും മഹർഷിമാരേയും രക്ഷിക്കുകയുമാണ്. ഇതു മനുഷ്യദ്രേക്കാണവും ചതുഷ്പാദ്രേക്കാണവുമാകുന്നു. "ധനുർവ്വികൃഷ്യ" എന്നു പറഞ്ഞിട്ടുള്ളതിനാൽ ഇവിടേയുള്ള മനുഷ്യവക്ത്രശബ്ദത്തിനു മദ്ധ്യകായവും - അരയും കഴുത്തും കൂടിയതിന്റെ മദ്ധ്യപ്രദേശം - കൂടി മനുഷ്യന്റേത് പോലെയാണെന്നു പറയാതെ നിർവ്വാഹമില്ലാത്തതിനാലും "അശ്വസമാനകായഃ" എന്നതിനു "അശ്വസമാനാധഃകായഃ" എന്നു വ്യാഖ്യാനമുള്ളതിനാലും മുകളിൽ കാണിച്ചവിധം വ്യാഖ്യാനിച്ചതുമാണ്.